Tag Archives: مهرداد فهیمی

(1- در نمودار انتقال پردازش ، در كدام حالت process ‌  تمام منابع به غير از پردازنده را در اختيار دارد ؟ 1)  ready (4                    running‌  (3                       wait  (2                  suspend wait    (2- در نمودار انتقال پردازش ، چنانچه prorcess آمده باشد ولي حافظه نداشته باشيم ، چه حالتي را خواهيم داشت ؟ 1 ) – suspend wait  (2                                    suspend ready 3 )  running  (4                                                     hold   (3 – در نمودار انتقال پردازش ، در كدام حالت صفي از پردازش ها را خواهيم داشت ؟ 1 )  ready  (4                   wait  (3                hold-ready  (2                  ready-wait   (4 – در نمودار انتقال پردازش ، چه رئتيني كارها را از حالت hold  به ready  مي برد ؟ 1 )  jcl  (4                 dispatcher  (3                (job scheduler )g.s. (2             jclو dipatcher   (5 – مقدار حافظه اي كه به يك  process داده مي شود به چه منظور مي باشد ؟ 1 ) اجرا                      2) نوقف پردازش            3) سرعت بيشتر                       4) راه اندازي   (6 –  كدام الگو ريتم ، الگوريتم غير انحصاري انتخاب پردازش است ؟ 1 )  srtf-rr  (4                            spn   (3                  mlq  (2                    (round robin ) rr   (7 – در كدام يك از الگوريتم هاي انتخاب پردازش ، براي پردازش ها time slice  تعيين مي شود ؟ 1 )MLQ- Round robin   (2                                Round Robin 3 )   MLFQ-MLQ  (4                                           MLQ   (8 – حداكثر تعداد كاركتري را كه مي توان در كادر LABLE  در قسمت FORMAT  در سيستم عامل WINDOWS  وارد كرد كدام است ؟ 1 ) 8   (4                      11  (3                       15  (2                        17   (9 –  در سيستم عامل WINDOWS  ، در كدام قسمت وضعيت ارتباط با اينترنت نشان داده مي شود ،؟ 1 )FOLDER OPTION    (2                             start menu 3 ) status area      (4                                  task bar   (10 – براي حذف فايل ، بدون انتقال به recycle bin ‌ در هنگام حذف چه كليدي را بايد نگه داشت ؟ 1 ) alt  (4                       ctrl  (3                    shift  (2                   shift+alt   (11 – معادل دستور rename  در سيستم عامل unix  ، فايل هاي  exam.texو exam.tex را داخل دايركتوري student  كپي مي كند ؟ 1 ) $cp exam1.tex    exam2.tex    student/ 2 )  $cp   exam 1.tex   exam2.tex   student 3 ) $cp  exam1.tex   exam2.tex   /student 4 ) گزينه هاي 1و2   (12 – كدام دستور ، معادل دستور dir در سيستم عامل unix است ؟ 1 )  pwd   (4                  is  (3                       cp-I   (2               rm-I   (13 – در سيستم عامل unix  ، طول كل فايل از لحاظ قواعد نام گذاري تا چند كاركتر محدوديتي ندارد ؟ 1 )  8                          2 )  16                     3 )   255                       4 )  256   (14 – كدام دستور ، معادل نمايش فايل سيستم و كل فضاي آزاد در سيستم عامل  unix ‌مي باشد ؟ 1 )  df‌   (4                      ps  (3                      fg  (2                      4- kill   (15 – چه قابليتي در unix  وجود دارد كه اجازه مي دهد هر برنامه اي به اجراي خود پس از خروج از كامپيوتر (logout) ادامه دهد ؟ 1 )  jobs  (4                          move  (3                        continue   (2                      background process  

تفاوت سیستم عامل با ROM_BIOSچیست؟ سیستم عامل بطور مستقیم کاربر را سرویس دهی میکند در صورتیکه ROM_BIOS چنین کاری را انجام نمی دهد. تفاوت دیگر در این است که ROM_BIOS سرویس های خود را در سطحی پایین تر برای برنامه ها عر ضه می نماید. در صورتیکه بیشتر سرویس هی سیستم عامل سرویس های پیچیده ایی است و در سطحی بالا عر ضه می گردد. کنترل کننده دیسک دستوالعمل را از BIOS یا درایور ها به سیگنال الکتریکی ترجمه می کند که باعث حرکت هد خواندن / نوشتن روی مکان دیسک می شود. این عمل باعث ایجاد سیگنالهای مغناطیسی شده و بدین تر تیب داده ها ی یک سند روی سطح دیسک ثبت و ضبط می شود. BIOS را میتوان یک نرم افزار خاص برای برقراری ارتباط میان سیستم عامل و اجزای سخت افزاری نامید که معمولا بر روی یک حافظه از نوع Flash بر روی مادر بورد ذخیره میشود ولی گاهی اوقات از نوع ROM نیز ساخته میشود که تفاوت این دو با هم در این است که BIOS از نوع ROM قابلیت تغییر یافتن را ندارد ولی نوع Flash را میتوان به روز رسانی کرد .   به طور کلی برای BIOS می توان چهار وظیفه مهم را بر شمرد :   1. می توان گفت مهمترین وظیفه BIOS بارگذاری سیستم عامل است . همانطور که می دانید سیستم عامل بر روی هارد دیسک ذخیره شده است و هنگامی که کامپیوتر را روشن میکنیم و ریز پردازنده تلاش میکند تا اولین دستور را اجرا کند باید این دستورات را از جایی بخواند و اجرا نماید و مسلما از سیستم عامل نمی تواند این کار را انجام دهد،BIOS این دستورات را فراهم میکند . 2. تست خودکار تمام اجزای سخت افزاری سیستم جهت اطمینان از صحت کارکرد انها . 3. فعال کردن سایر BIOS های موجود در کارت های مختلفی که برروی سیستم نصب است. 4. BIOS علاوه بر کارهای فوق یکسری زیر برنامه ها ی سطح پایینی را هم در اختیار قرار می دهد که سیستم عامل برای بر قراری ارتباط با برخی سخت افزار ها نیاز دارد مثلا صفحه کلید ، صفحه نمایش ، پورت های سریال و موازی ر اکنترل میکند،مخصوصا هنگام بوت شدن سیستم !! (همین زیر برنامه ها نام BIOS -Basic Input/Output System- را به آن داده اند )   هنگامی که سیستم روشن می شود BIOS اعمال مختلفی را انجام می دهد که ما در اینجا یک روال معمول را به شما گوشزد میکنیم : 1. بررسی تنظیمات دستی CMOS (Complementary Metal-Oxide Semiconductor): اولین کاری که BIOS انجام می دهد بررسی اطلاعات ذخیره شده بر روی یکRAM 64 بایتی به نام CMOS می باشد که جزئیات سیستم را تامین میکند و میتواند با توجه به مشخصات سیستم تغییر یابد ،BIOS به این اطلاعات بری اجرای صحیح دستورات خود نیاز دارد . 2. بار گذاری کنترل کننده های وقفه و راه اندازی سخت افزاری:کنترل کننده وقفه قطعه نرم افزاری کوچکی است که به عنوان مترجم میان سخت افزار و سیستم عامل عمل میکند به عنوان مثال هنگامی که یک کلید بر روی صفحه کلید فشرده میشود یک سیگنال به کنترل کننده وقفه فرستاده شده که به CPU می گوید که چه کلیده فشرده شده و آنرا به سیستم عامل ارسال میکند . راه انداز های سخت افزار ، قطعات نرم افزاری هستند که اجزای سخت افزاری پایه از جمله صفحه کلید و ماوس و هارد و فلاپی و را تعریف می کند که برای افزایش سرعت بر روی RAM بارگذاری می شوند .بد از بار گذاری کنترل کننده وقفه نوبت به کارت گرافیک می رسد، در این هنگام بررسی می شود که آیا کات گرافیک فعال است یا خیر ؛ در صورت فعال بودن BIOS کارت گرافیک ، مادربرداین BIOS را بارگذاری میکند . 3. مقدار دهی اولیه ثبات ها و مدیریت جریانهای الکتریکی داخل سیستم 4. انجام تست خود کار هنگام روشن شدن(POST ) سپس BIOS چک میکند که که آیا بوت شدن ،یک بوت شدن سرد است (Cold Boot) یا بوت مجدد (ReBoot) .اگر از نوع دوم باشد بایوس اعمال مربوط به POST را دیگر انجام نمی دهد زیرا قبلا یک بار انجام گرفته اند . اما اگر بوت سرد باشد BIOS حافظه RAM را با انجام تست خواندن / نوشتن بر روی هر آدرس حافظه بررسی میکند . سپس BIOS پورت های PS/2 و USB را برای صفحه کلید و ماوس چک میکند و در صورت وجود گذرگاه PCI ( Prepheral Component Interconnect ) همه کارت های PCI را بررسی میکند اگر بایوس هنگام POST به مشکل بر بخورد این خطا با بوق یا متن به کاربر اطلاع داده میشود .   5. نمایش تنظیمات دستی :بعد از مراحل فوق BIOS برخی جزئیات سیستم را نمایش میدهد ازجمله : · پردازنده · فلاپی درایو و هارد درایو · حافظه · نسخه و تاریخ ساخت BIOS · نوع سخت افزار نمایشی 6. تعیین اینکه کدام دستگاهها قابل بوت شدن هستند 7. شروع کردن روال نوار بوت : بعد از نمایش جزئیات ، BIOS راه انداز قطعاتی مانند SCLS ( Small Computer System interface ) را که همراه خود قطعه است را بارگذاری میکند .پس از طی این مراحل ،برای اجرای سیستم عامل BIOS ترتیب قطعاتی را که به عنوان قطعات بوت کننده در CMOSانتخاب شده اند را بررسی میکند و سعی میکند تا روال بوت شدن را از اولین قطعات پیدا کند و اگر هیچ قطعه ای را پیدا نکند روند بوت قفل میشود . این آخرین فعالیت BIOS در هنگام بوت شدن می باشد پس از آن در صورت یافتن سیستم عامل ، مدیریت سیستم به دست سیستم عامل سپرده میشود .   :ROM_BIOS مجموعه ای از برنامه های تعبیه شده در کامپیوتر می باشد که اصلی ترین و سطح پایین ترین عملیات کنترل و نظارت را برای کامپیوتر انجام می دهند. ROM_BIOS در پایین ترین لایه قرار دارد لایه ای که در زیر تمام نرم افزار ها و عملیات در جدار کردن سایر برنامه ها از جزئیات نحوه کار سخت افزار می باشد. ROM_BIOS بطور اساسی یک رابط ، متصل کننده ، و مترجم بین سخت افزار کامپیوتر و برنامه های نرم افزار ی می باشد. نرم افزار هایی اینچنین چون بطور ثابت در تراشه های سخت افزاری ROM ذخیره می شوند FIREWARE گفته می شوند آنچه را که . ROM_BIOS باید انجام دهد کنترل مستقیم سخت افزار و پاسخ به هر تقاضایی از سوی سخت افزار است .نحوه انجام اینکار به مقدار زیاد ی توسط در گاهها انجام می گیرد.   مجموعه از برنامه های مهم و اصلی پشتیبان کلی عملیات کامپیوتر در ROM_BIOS نگهداری می گردند. این برنامه ها از دوبخش اصلی تقسیم می شوند   1- بخش اول فقط در هنگام روشن شدن کامپیوتر استفاده می شوند : این گروه برنامه های تست و مقدار دهی اولیه هستند که مطمئن می شوند کامپیوتر در وضعیت کاری خوبی قرار دارد. تاخیری که بین زمان روشن کردن کامپیوتر تا شروع کار آن وجود دارد توسط عملیات این برنامه های تست و مقدار دهی یا ( Power On Self Test ) POST بوجود می آید.   2- بخش دوم گروهی از روتینها به نام سرویس های اصلی ورودی / خروجی یا BIOS ( Basic Input /Output Service ) می باشد. این برنامه ها کنترل درونی و مفصلی را بر روی بخشهای مختلف کامپیوتر ، مخصوصاً وسایل ورودی / خروجی ، مانند دیسک گردانها فراهم می کنند. گرداننده ها() احتیاج به نظارت دقیقی (شامل نظارت جامع برای خطا ها ) دارند. ROM-BIOS برای کمک به کل عملیات کامپیوتر سرویس های متعدد و مفیدی را ارائه می کند که قابل دسترس برای استفاده توسط سیستم عامل ( Dos,windows) و برنامه های کاربردی می باشند.آخرین بخش روتین های را ه اندازی در ROM_BIOS روتین بوت می باشد که سعی میکند سیستم عامل را در کامپیوتر بوت کند. عمل بوت تلاش ROM_BIOS برای خواندن رکورد بوت کننده از آغاز دیسک را در بر دارد. دو بخش دیگر ROM_BIOS بخش اصلی عملیات اجرایی کامپیوتر را شکل می دهد. این دو بخش سرویس دهنده وقفه سخت افزار (hardware -interrupt handler ) و دستگذاری سرویس (service – handling ) می باشد. آنها به عنوان دو نوع روتین مجزا اما همکار عمل می کنند. 3-بخش سوم ROM-BIOS که فقط برای اعضا خانواده PC ساخت IBM به کار می رود.

جزوه زیر حاصل تلاش من در راستای جمع آوری نکات مهم و کلیدی درس سیستم عامل میباشد. از آنجا که حجم این جزوه زیاد است، آن را در چندین پست و در فواصل زمانی ( حدود یک هفته ) در اختیار شما قرار میدهم. هر دو هفته یکبار هم منتظر تستهای کنکوری و کلیدی این درس و سایر درسهای مهم باشید.   نگاه کلی به سخت افزار عناصر اصلی 1- 1- پردازنده 1-2- حافظه اصلی 1-3- دستگاه های ورودی / خروجی 1-4- اتصالات داخلی سیستم شامل ساختار ها و راهکارهائی که ارتباط بین اجزاء ( پردازنده – حافظه – دستگاه های ورودی /خروجی )   1-1-1- ثبات پردازنده الف- ثباتهای قابل دسترس توسط کاربر : این ثباتها در دسترس تمام برنامه های کاربردی و برنامه های سیستم ب- ثبات های کنترلی وضعیت: این ثباتها برای کنترل عملیات پردازنده بکار گرفته می شود و قابل دسترسی بوسیله کاربران نیستند..مانند ثبات دستوالعمل ، شمارنده برنامه ( PC ) ، ثبات کلمه وضعیت ( PSW )   وقفه (interrupt ) نکته 1: وقفه توسط سخت افزار کامپیوتر تولید می شود هر چند علت آن می تواند نرم افزار باشد. نکته 2: یک هدف عمده ، از راهکار وقفه ، افزایش کارائی پردازنده می باشد. نکته 3: در هنگام اجرای خود هسته نیز وقفه اتفاق می افتد. CPU آنها را آشکار کرده و به جای پشته درون جدول ،فرآیند از پشته هسته استفاده می شود. نکته 4: امکان وقوع وقفه های تو در تو نیز وجود دارد و هرگاه روال سرویس دهی به وقفه بعدی خاتمه می یابد ، می توان وقفه قبل ازآن را تکمیل نمود.   در حالت کلی سه نوع وقفه در کامپیوتر وجود دارد: 1- وقفه خارجی 2- وقفه داخلی 3- وقفه نرم افزاری   -1 وقفه خارجی الف- زمان سنج (Timer): وقفه ای که توسط تایمر داخلی پردازنده تولید می شود. این وقفه به سیستم عامل اجازه می دهد، بعضی اعمال را به طور مرتب انجام دهد.در واقع به منظور تعیین زمان اجرای پردازنده در هر وهله کاری ب- وقفه تکمیل ورودی – خروجی: هنگامی تولید می شود که ورودی – خروجی کامل شده باشد یا خطائی در آنها رخ داده باشد.   ج- وقفه سخت افزار : وقفه ای است که بر اثر بروز خطا در سخت افزار ماشین رخ می دهد.مثل نقص برق د- وقفه Restart: وقفه ای است که بر اثر فشار دادن دکمه Reset بر روی کنسول ایجاد می گر دد.     وقفه داخلی(تله های حفاظتی و استثنا، ( Trap )) : بر اثر خطا های مختلف در برنامه کار بران رخ می دهد . این وقفه ها تله ( Trap) نیز نامیده می شود مانند تقسیم بر صفر ، سرریز شدن محاسباتی ، تلاش برای اجرای یک دستوالعمل ماشین غیر مجاز و مراجعه به آدرسی خارج از فضای مجاز کاربر   مثال : الف- فرض کنید برنامه ای می خواهد خلاف کند به حافظه دیگران دسترسی داشته باشد. مثال : ب- می خواهیم وقفه ها را از کار بندازیم . مثل : ج- هارد دیسک را فرمت کنیم Trap چیست؟هر گونه رفتن از مد کاربر به مد هسته را تله گویند. چه کسی Trap را کشف میکند؟ الف- هسته ب- پوسته ج- CPU د- Compiler   وقفه نرم افزاری : این وقفه ها همان فراخوانی سیستمی ( System Call) نامیده می شوند دستوراتی از برنامه کاربر هستند که با فراخوانی آنها نیاز به استفاده از حالت ناظر() و امکانات آن فراهم می گردد مثل در خواست اجرا ی یک ورودی – خروجی که با یک وقفه به ناظر (سیستم) واگذار می شود.     جدول بردار وقفه ( Vector Table ): بخشی از مکانیسم وقفه شامل یک جدول بردار می باشد که آدرس حافظه سرویس دهنده های وقفه را نگه می دارد . جدول آدرس به عنوان مکانی مطمئن برای نگهداری آدرس ها ی مهمی که کاری با وقفه ندارند ، استفاده می شود. برای هر کدام از این آدرس ها یک شماره وقفه متناظر وجود دارد ، اما تا وقتیکه روتین سرویس دهنده وقفه موجود نباشد ، هرگز نمی تواند استفاده شود.   وقفه به عنوان مکانیسمی استفاده می شو ند که کامپیوتر را به دنیای اطرافش متصل می کند. وقفه ها کامپیوتر را به گردش در می آورند، زیرا تمام کارها به شکل وقفه ها به کامپیوتر وارد می شوند. مهمتر اینکه تمام سازمان داخلی کامپیوتر بر اساس وقفه طراحی می شود. عامل کنتر لی که تعیین می کند توجه پردازنده در کجا متمر کز خواهد شد.   مکانیسم وقفه :   هر وقفه یک شماره دارد که نوع وقفه را مشخص میکند . به عنوان مثال یک شماره وقفه برای دیسک گردانها استفاده می شود ( تمام گرداننده ها دارای یک وقفه می باشند ) ساعت، صفحه کلید ، چاپگر ها نیز هر کدام یک شماره مخصوص دارند، برای هر شماره وقفه یک برنامه مخصوص به نتم سرویس دهنده وقفه ( Interrupt handler ) جدول مخصوص که در اوایل حافظه کامپیوتر قرار دارد آدرس کامل سرویس دهنده های وقفه را ضبط می کند . هنگامیکه وقفه ای رخ می دهد ، از شماره وقفه برای پیدا کردن برنامه سرویس دهنده وقفه استفاده می شود . اما پیش از اینکه سرویس دهنده وقفه شروع به کار کند ، که مکانیسم پردازش وقفه ، رکوردی از وضعیت کاری که در جر یان بود را بر روی پشته ذخیره می کند . بعد از اجرای وقفه ، کنترل پردازنده از روتین سرویس دهنده وقفه انتقال می یابد . سرویس دهنده وقفه اغلب در برنامه تعبیه شده ROM_BIOS یا به عنوان بخش از سیستم عامل ظا هر میشوند.   منتظر ادامه این مبحث در روزهای آینده باشید